Το μόνο σίγουρο είναι ότι τα γλυκύτατα μηρυκαστικά, παρόντα στη χώρα μας από την αρχαιότητα ως σήμερα, είναι εξαιρετικά χρήσιμα ζώα για το γάλα, το μαλλί, το κρέας, αλλά και το δέρμα τους. Κάνουν όμως καλύτερο γάλα;
Οι κατσίκες αποτελούσαν, και σε πολλά μέρη της Ελλάδας αποτελούν ακόμα, αναπόσπαστο κομμάτι του νοικοκυριού. Κάθε ελληνικό σπίτι είχε την κατσίκα του, που έδινε το γάλα της ημέρας για να πιουν τα μέλη της οικογένειας, αλλά και για να κάνουν όλα τα παράγωγά του, όπως το γιαούρτι και το τυρί. Με αυτόν τον τρόπο, ακόμα και στις πιο δύσκολες χρονικές στιγμές, μπορούσαν να βρεθούν λύσεις για την τροφή της οικογένειας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι, στη χώρα μας, ο πληθυσμός αιγών αγγίζει τα 6 εκατομμύρια!
Η ιστορία όμως της κατσίκας, αν εμπιστευτούμε τη μυθολογία, πάει πολύ πιο πίσω, καθώς γνωστή σε όλους είναι η κατσίκα Αμάλθεια, η τροφός του Δία, που φρόντιζε να μην του λείψει τίποτα, όσο έμενε κρυμμένος από τον Κρόνο. Παράλληλα, όλοι γνωρίζουμε το «κέρας της Αμάλθειας», που ήταν πάντα γεμάτο με ό,τι λαχταρούσε ο κάτοχός του, και έγινε σύμβολο της αφθονίας και του πλούτου.
Μπορεί τα τελευταία χρόνια, στις πόλεις, το κατσικίσιο γάλα να μην είναι πολύ γνωστό και να μην το προτιμά η πλειοψηφία, ίσως επειδή η γεύση του είναι λίγο πιο έντονη, αλλά τα στοιχεία που προέρχονται από πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι οι αστοί τελικά μάλλον το…υποτιμάμε! Λόγω του ότι το κατσίκι εκτρέφεται ελεύθερο και επιλέγει από μόνο του καθαρά μέρη για να ζήσει και να βοσκήσει, το γάλα του, όπως και το κρέας του, είναι αγνά και γεμάτα βιταμίνες. Τελευταία, βέβαια, που υπάρχει μεγάλη συζήτηση για τις συνθήκες εκτροφής των σταυλισμένων γαλακτοπαραγωγών ζώων, έχει παρατηρηθεί τάση για στροφή προς το γίδινο γάλα.
Τα οφέλη του κατσικίσιου γάλακτος είναι πολλά και σημαντικά για την υγεία. Μάλιστα υποστηρίζεται ότι είναι το πιο πολύτιμο γάλα για την ανάπτυξη των παιδιών, μετά το μητρικό.
Βοηθά ιδιαίτερα σε θέματα οστεοπόρωσης και οστεοπενίας, γιατί ο ανθρώπινος οργανισμός απορροφά καλύτερα τα μεταλλικά του στοιχεία (όπως ο σίδηρος), ενώ είναι πλούσιο σε βιταμίνες όπως η Α, Β1, Β3 και Κ, καθώς επίσης και σε ασβέστιο. Άρα είναι ωφέλιμο, ανάμεσα σε άλλα, για την όραση, τα οστά, την υγεία της καρδιάς, αλλά και το νευρικό σύστημα. Σε σχέση με άλλα γάλατα, όπως για παράδειγμα το αγελαδινό, η περιεκτικότητά του σε λακτόζη είναι μικρότερη, που σημαίνει ότι μπορεί να το «αντέχει» κάποιος με ελαφριά δυσανεξία. Παράλληλα, η σύνθεση των πρωτεϊνών του είναι τέτοια, που μειώνει τις αλλεργίες που μπορεί να προκαλούν οι…ανταγωνιστές του! Λόγω του μεγάλου ποσοστού ινοσιτόλης που περιέχει -ουσία που βοηθά τον μεταβολισμό των λιπαρών οξέων- είναι πολύ πιο ελαφρύ και εύπεπτο.
Ένα τόσο πολύτιμο γάλα για τους Έλληνες, δεν θα μπορούσε να μην είναι πρωταγωνιστής και στα παράγωγά του, όπως το τυρί. Αρκετά από τα τυριά που απολαμβάνουμε προέρχονται σχεδόν αποκλειστικά από κατσικίσιο γάλα, αν και συχνά βεβαίως αναμειγνύεται με πρόβειο, όπως για παράδειγμα στη φέτα. Το Kατίκι Δομοκού Π.Ο.Π, το Ανεβατό Γρεβενών Π.Ο.Π και ο Μπάτζος Π.Ο.Π., όπως και πολλές ξινομυζήθρες τοπικές, είναι Ελληνικά τυριά που συνηθέστατα παρασκευάζονται μόνο με κατσικίσιο γάλα. Κοντά σ’αυτά, πάμπολλα ξένα κατσικίσια τυριά, όπως το νορβηγικό Gjetost, το ιταλικό Caprino ή το ινδικό Paneer. Η Γαλλία, ιδίως, περηφανεύεται πως έχει περισσότερα από 1.000 κατσικίσια τυριά (fromages de chèvre), μεταξύ των οποίων τα περίφημα Bouchon de Chèvre, Crottin du Chavignol, το Bounon, το Faiselle ή το St. Maure de Tourraine.
Μήπως λοιπόν να δώσουμε μια ευκαιρία στο κατσικίσιο γάλα, ακόμα κι αν δυσκολευόμαστε να συνηθίσουμε τη γεύση του που, μεταξύ μας, δεν έχει καμια σχέση με αυτήν που φανταζόμαστε πως έχει; Ή με αυτήν που είχε αυτό που, με το ζόρι μας έδιναν όταν ήμασταν παιδιά, από την κατσίκα της γιαγιάς; Mπορούμε να το βρούμε, πλέον, συσκευασμένο και έτοιμο, από Έλληνες παραγωγούς, στη γειτονιά μας!