Καραρρύτικο, Καραγκούνικο, Κοκοβίτικο, Σαρακατσάνικο, Μπούτσικο… οι ελληνικές φυλές προβάτων είναι πολλές και, μερικές, έχουν πολύ «εξωτικά» ονόματα…
Ο αριθμός των αυτόχθονων φυλών προβάτων της χώρας μας είναι εντυπωσιακός: 25 καταγεγραμμένες, που πραγματικά κατάγονται από κάθε σημείο της Ελλάδας!
Είναι λογικό, σε κάποιον που δεν γνωρίζει, να φαίνονται όλα τα -συμπαθέστατα- πρόβατα, ίδια – όμως κάθε φυλή έχει τα δικά της χαρακτηριστικά.
Θα ξεκινήσουμε τη γνωριμία μας με τα ελληνικά πρόβατα από τα…νησιώτικα, που περιέργως δεν έχουν τόσο εξωτικά ονόματα, απλά φέρουν το όνομα του εκάστοτε νησιού. Έντεκα συνολικά φυλές έλκουν την καταγωγή τους από τα ελληνικά νησιά, με αυτή της Ζακύνθου να ξεχωρίζει ίσως περισσότερο, καθώς διαφέρει από τις υπόλοιπες και στο μαλλί αλλά και στη σωματική διάπλαση των ζώων. Τα πρόβατα της Ζακύνθου είναι μεγαλόσωμα, ενώ βρίσκονται και στις ορεινές και στις πεδινές περιοχές του νησιού.
Στη συνέχεια βλέπουμε τη φυλή της Καρύστου, που περιλαμβάνει πρόβατα σχετικά μικρού σωματικού μεγέθους, απολύτως προσαρμοσμένα στις συνθήκες της περιοχής, που παρουσιάζουν δυσκολίες. Τα χρώματά τους είναι κυρίως το λευκό με κόκκινο (τα κοκκίνικα πρόβατα) ή λευκό με μαύρο (τα βακρίνικα). Στην Εύβοια συναντάμε επίσης και τη φυλή της Κύμης, η οποία λόγω του μικρού αριθμού προβάτων έχει χαρακτηριστεί ως προστατευόμενη.
Με αυτά της Καρύστου μοιάζουν τα πρόβατα της φυλής της Κεφαλληνίας. Είναι λευκά, με καλή ποιότητα μαλλιού ενώ οι προβατίνες παράγουν 140-170 κιλά γάλακτος σε κάθε γαλακτική περίοδο, από όπου παρασκευάζονται διάφοροι τύποι τυριών. Αντίστοιχα, περίπου 150 κιλά γάλακτος παράγει η φυλή Ευδήλου Ικαρίας.
Στην Κρήτη μπορεί κανείς να συναντήσει τρεις φυλές: Αρχικά, αυτή των μικρόσωμων Αστερουσίων, που εκτρέφονται νότια της πεδιάδας της Μεσσαράς. Ακολουθεί η φυλή των Ανωγείων (ή Ψηλορείτικη ή Μεταξόμαλλη), που εκτρέφεται σε υψόμετρο άνω των 600 μέτρων, με ιδιαίτερα ανθεκτικά και λιτοδίαιτα πρόβατα. Τέλος, υπάρχει και αυτή των Σφακίων, που παράγει περίπου 130 κιλά γάλα σε κάθε γαλακτική περίοδο.
Αλλάζοντας… πέλαγος, πάμε στην Σκόπελο, όπου συναντά κανείς οικόσιτα πρόβατα που μπορούν να παράξουν μέχρι και 180 κιλά γάλακτος μέσα σε 200 μέρες, με τη λιποπεριεκτικότητά του να φτάνει το 6,7%. Για τη γαλακτοπαραγωγικότητά της φημίζεται και η φυλή της Λέσβου, με πρόβατα που εκτρέφονται στη Λέσβο και τη Λήμνο και που ενδέχεται να έχουν ρίζες από τη Μικρά Ασία. Η γαλακτοπαραγωγή βρίσκεται στα περίπου 140-160 κιλά ενώ το 80% του γάλακτος μετατρέπεται σε τυριά (φέτα, λαδοτύρι, κασέρι, γραβιέρα) και το υπόλοιπο καταναλώνεται νωπό, ή χρησιμοποιείται για την παρασκευή γιαουρτιού.
Κλείνουμε τη βόλτα μας στα νησιά με τη Χίο, που διαθέτει μια από τις διασημότερες και πιο περιζήτητες φυλές προβάτων σε Ελλάδα και εξωτερικό, καθώς έχει υψηλές επιδόσεις σε παραγωγή γάλακτος και προσαρμοστικότητα σε διαφορετικά κλίματα. Χαρακτηριστικά, σε μια μέση περίοδο αρμέγματος (μέχρι 230 μέρες) μπορεί να δώσει μέχρι και 380 κιλά γάλακτος!
Διαβάστε και το 2ο μέρος του αφιερώματος: τα στεριανά πρόβατα, με τα πολύ πιο εξωτικά ονόματα!