Τυρινή. Επιβάλλεται να φας τυρί!

Το λέει και η λέξη: Τυρινή. Να φας τυρί!

Η εβδομάδα μεταξύ της Κυριακής της Απόκριας (Απόκρεω, κατά το… εκκλησιαστικώς λεγόμενο) και της Τυρινής ή Τυροφάγου είναι οι μέρες της «λευκής νηστείας», που τρώμε ψάρι, αυγά, γάλα και τυρί, αλλά όχι κρέας.

Αυτή η εβδομάδα λέγεται και Μακαρονού, αφού από κανένα τραπέζι δε λείπουν τα μακαρόνια σε διάφορες συνταγές και παραλλαγές, με επικρατέστερες την απλή μακαρονάδα με τυρί και τη μακαρονόπιτα.

Πηγή: mariplateau.blogspot.gr

Παλιότερα, πάνω στα μακαρόνια έμπαινε κατά κανόνα λεπτοτριμμένο αλμυρό κεφαλοτύρι ή κάποια ξηρή μυζήθρα. Η σύγχρονη γαστρονομία, ωστόσο, αφήνει περιθώρια για πολύ περισσότερες επιλογές.

Οι σεφ του 21ου πρώτου αιώνα αναφέρουν πως πλέον στη μακαρονάδα μας μπορούμε να βάλουμε ό,τι θέλουμε: από κατίκι Δομοκού, τυρί κρέμα, ροκφόρ μέχρι χοντροκομμένη φέτα, σκληρό κεφαλοτύρι και την “all time classic” ιταλική παρμεζάνα.

Τα μακαρόνια υπάρχουν παντού και πάντα, αλλά όπως είναι φυσικό, κάθε γωνιά της Ελλάδας έχει και το δικό της «τυρινό» έθιμο.

Στην Αρκαδία – σύμφωνα με την τοπική λαογραφία – φτιάχνουν το τυροζούμι, μια σούπα από άγρια χόρτα και κομματάκια μυζήθρας. Το έθιμο προστάζει να φάει ο καθένας τρεις κουταλιές τυροζούμι, πριν δοκιμάσει οτιδήποτε άλλο υπάρχει στο τραπέζι.

Στην ορεινή κεντρική Ελλάδα, η βλάχικη παράδοση επιτάσσει στο τραπέζι της Τυρινής να υπάρχει οπωσδήποτε τυρόπιτα ή γαλατόπιτα.

Πηγή: karditsas.blogspot.gr

Και στη Μακεδονία οι πίτες έχουν οπωσδήποτε μια θέση στο «τυρινό» τραπέζι, γεμισμένες με φέτα ή το παραδοσιακό μακεδονικό τυρί μπάτζο.

Στην Κρήτη, τη Μεγάλη Αποκρά, όπως ονομάζεται στην τοπική διάλεκτο, οι νοικοκυρές φτιάχνουν τα σκιουφιχτά ή στρουφιχτά μακαρούνια, χειροποίητα και σερβιρισμένα με μυρωδάτο στακοβούτυρο και μπόλικο ξηρό ανθότυρο.

Πηγή: peskesi

Σε πολλές περιοχές της χώρας, έθιμο της Τυροφάγου είναι το βραδινό να τελειώνει με αυγά, βρασμένα ή ψημένα στη χόβολη. Σε κάποιες περιπτώσεις, γίνονται και «παιχνίδια» με τα αυγά, σύμφωνα με το αποκριάτικο κλίμα των ημερών ενώ σε άλλες οι παλιοί απαγγέλλουν σχετικά γνωμικά. Όπως και να ‘χει, ο συμβολισμός αυτής της παράδοσης είναι ένας: το στόμα “σφραγίζεται” με ένα αυγό, ακολουθεί η νηστεία της Σαρακοστής, και «ανοίγει» πάλι με αυγό που δεν είναι άλλο από το κόκκινο αυγό της Ανάστασης.