Ας ξεκινήσουμε από το τι είναι η λακτόζη. Λακτόζη αποκαλούνται τα φυσικά σάκχαρα που περιέχονται στο γάλα και είναι το συστατικό του γάλακτος που εξασφαλίζει την επιβίωση και την ανάπτυξη των νεογνών θηλαστικών.
Αυτά τρέφονται αποκλειστικά με το γάλα της μητέρας τους και χρειάζονται μια ουσία πλούσια σε υδατάνθρακες, που τους παρέχεται από τα σάκχαρα του γάλακτος, δηλαδή τη λακτόζη.
Αυτοί που πάσχουν από δυσανεξία στη λακτόζη δεν την απορροφούν σωστά στο έντερό τους –λόγω απουσίας της σωστής ποσότητας ενός ενζύμου (λακτάση)- με αποτέλεσμα τη δημιουργία πλεονάσματος αερίων στο παχύ έντερο, που προκαλούν διάφορα συμπτώματα όπως διάρροια, φούσκωμα, πόνο στην κοιλιά, ναυτία ή και γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση. Τα περισσότερα μωρά παράγουν αρκετή λακτάση ώστε να μπορούν να πιούν το γάλα της μητέρας τους, ή άλλων θηλαστικών, αλλά μεγαλώνοντας ή/και πίνοντας όλο και λιγότερο γάλα, μειώνεται και η παραγωγή της λακτάσης, με αποτέλεσμα τη δυσανεξία στη λακτόζη.
Πρέπει ή δεν πρέπει να κόψετε το τυρί;
Το τυρί παρασκευάζεται με πυτιά, που περιέχει λακτόζη. Κατά κανόνα όσο πιο σκληρό είναι ένα τυρί, τόσο λιγότερη η υγρασία –πυτιά- που περιέχει, άρα τόσο λιγότερη και η λακτόζη. Στο σκληρό τυρί δεν έχει μόνο στραγγιστεί το μεγαλύτερο μέρος της πυτιάς, αλλά πολλή από την λακτόζη έχει ήδη μετατραπεί σε γαλακτικό οξύ από τα πρώτα στάδια της διαδικασίας παραγωγής του.
Φτάνουν όμως οι επιστημονικές εξηγήσεις! Ας περάσουμε στο δια ταύτα: μπορείτε προφανώς να φάτε κάποια τυριά, ακόμη κι αν πάσχετε από δυσανεξία στο γάλα. Ποια είναι αυτά;
Εξαρτάται βέβαια από τον βαθμό της δυσανεξίας σας, αλλά ένα καλό σημείο εκκίνησης είναι τα σκληρά τυριά, όπως το παλαιωμένο τσένταρ ή το πεκορίνο, η γραβιέρα και η παρμεζάνα, μιας και τα περισσότερα από αυτά δεν περιέχουν καθόλου λακτόζη. Λογικά, αυτά μπορείτε να τα απολαμβάνετε χωρίς κανένα πρόβλημα!
Αν αποδειχθεί ότι αυτά μπορείτε να τα φάτε χωρίς ένδειξη δυσανεξίας, τότε μπορείτε να δοκιμάσετε και κάποιο ημίσκληρο τυρί, όπως για παράδειγμα ένα «μπλε». Καλό είναι οι δοκιμές να γίνονται με μικρή ποσότητα και ένα-ένα τυρί, ώστε να μπορείτε να καταλάβετε αν σας πείραξε κάποιο και ποιο. Να θυμάστε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι με δυσανεξία στη λακτόζη μπορούν να απολαύσουν τα περισσότερα τυριά άφοβα. Αρκεί να λαμβάνετε υπόψη τον χρυσό κανόνα: όσο πιο σκληρό το τυρί, τόσο λιγότερη λακτόζη περιέχει!
Υπάρχουν βέβαια τυριά που θα πρέπει να αποφεύγετε τελείως γιατί σίγουρα θα σας «χαλάσουν». Αυτά είναι σχεδόν όλα τα φρέσκα, μαλακά τυριά, όπως η μοτσαρέλα, το ανθότυρο, το cottage cheese, η ξινομυζήθρα κ.λπ.
Πηγές: www.webmd.com, www.epicurious.com