Στο μικρό νησί των Δωδεκανήσων αναβιώνει η κτηνοτροφία και η τυροκομία χάρη σε ένα πρόγραμμα για το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα και με τη βοήθεια του ελβετικού δήμου του Μενιέ, κοντά στη Γενεύη.
Η Τήλος τη δεκαετία του ’80 είχε μόνο 250 κατοίκους, ήταν ένα τόπος που ερήμωνε, οι νέοι έφευγαν, υποδομές δεν υπήρχαν. Η κεντρική αρτηρία που οδηγούσε στο Μεγάλο Χωριό ήταν ένας χωμάτινος δρόμος με χαντάκι στη μέση. Ο νεαρός αγροτικός γιατρός Τάσος Αλειφέρης δεν έφυγε ποτέ από το νησί, έγινε δήμαρχος, ο πληθυσμός διπλασιάστηκε, άνοιξαν σχολεία, η Τήλος έγινε το πρώτο αυτόνομο ενεργειακά νησί, αύξησε τις τουριστικές κλίνες από 150 σε 1.700, απαγόρευσε το κυνήγι, είδε μπροστά από την εποχή του. «Έφυγε» το 2012, σε ηλικία μόλις 61 των, αλλά ο σπόρος είχε ήδη πιάσει γερά στις ψυχές των κατοίκων. Η νέα δήμαρχος, η Μαρία Καμμά Αλιφέρη, συνεχίζει το έργο του.
Στο νησί δεν υπάρχει hot spot για τους πρόσφυγες, αλλά κέντρο φιλοξενίας. Έτσι, και για να καλυφθούν οι ανάγκες για εργασία στο νησί, δημιουργήθηκε το 2018 το μικρό, συνεταιριστικό τυροκομείο Ήριννα της Τήλου, μια Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση, στο πλαίσιο ενός προγράμματος για το προσφυγικό- μεταναστευτικό ζήτημα και με στόχο την αναβίωση της οργανωμένης κτηνοτροφίας και της μεταποίησης στο νησί. Σήμερα, βρίσκεται στο ξεκίνημα της δεύτερης τυροκομικής περιόδου του και αυτή τη φορά, παρά τις δυσκολίες που προέκυψαν λόγω πανδημίας, όλοι περιμένουν περισσότερο τυρί και, φυσικά, πωλήσεις. Αλλά και καταναλωτές που στήριξαν και στηρίζουν την προσπάθεια.
Το τυροκομείο ξεκίνησε την άνοιξη του 2018, αφού πρώτα υλοποιήθηκε επένδυση αρκετών δεκάδων χιλιάδων ευρώ και λίγους μήνες αργότερα κυκλοφόρησε το πρώτο προϊόν, ένα λευκό γίδινο τυρί, το οποίο βρήκε αμέσως θέση στην αγορά. Για να υλοποιηθεί η επένδυση χρειάστηκε η βοήθεια ενός μικρού δήμου της Ελβετίας, του Μενιέ, κοντά στην Γενεύη.
Οι Ελβετοί, σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία Προσφύγων του ΟΗΕ επισκέφτηκαν το νησί προκειμένου να εξετάσουν τρόπους αντιμετώπισης του προσφυγικού και εντυπωσιάστηκαν από την ιδέα για ένα τοπικό τυροκομείο. Ο ελβετικός δήμος συγκέντρωσε τα χρήματα που απαιτούνταν και το έργο υλοποιήθηκε. Δημιουργήθηκε έτσι μία ΚΟΙΝΣΕΠ, στην οποία συμμετείχαν κάτοικοι του νησιού και πρόσφυγες-μετανάστες, ο δήμος της Τήλου και η εταιρεία Belgomilk, η οποία παρείχε εξ ολοκλήρου τον τεχνολογικό εξοπλισμό. Ο συνεταιρισμός γαλακτοκομικών προϊόντων του νησιού έγινε πραγματικότητα και πήρε την επωνυμία «Ήριννα Τήλου».
Για το 2020, και όπως δήλωσε η δήμαρχος στο Dairy News, «Στις 15 Μαΐου (του 2020) έφτασαν στο νησί μας άλλα 50 καθαρόαιμα ζώα, κατσίκια φυλής Σκοπέλου, με στόχο, από του χρόνου, να αυξήσουμε την παραγωγή γάλακτος του κοπαδιού μας. Η τυροκομική περίοδος έχει ξεκινήσει, ετοιμάζουμε το τυρί μας, αλλά δυστυχώς δεν έχουμε καταφέρει ακόμα να το κάνουμε επώνυμο. Τώρα ξεκινάμε να πάρουμε τους κωδικούς παραγωγού, να μπούμε στις επιδοτήσεις και να πάρουμε την πιστοποίηση της γεωγραφικής περιοχής. Αυτή τη στιγμή τυροκομούμε κάθε 2-3 ημέρες γύρω στα 100 κιλά τη φορά. Όπως αντιλαμβάνεστε δεν είναι πολύ το γάλα. Πιστεύουμε ότι αυτή η προσπάθεια θα έχει αποτελέσματα, εφόσον όμως η ΚΟΙΝΣΕΠ καταφέρει να μπει σε προγράμματα. Δραστηριοποιούμαστε πολύ μακριά από τα αστικά κέντρα και αντιμετωπίζουμε την έλλειψη πληροφόρησης και την απουσία μιας σχετικής τεχνικής βοήθειας για να μπορέσουμε να πάρουμε μέρος σε επιδοτούμενα προγράμματα που θα μας επιτρέψουν να αναπτύξουμε τις δυνατότητές μας».
Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον την πρωτοβουλία της Τήλου και περιμένουμε τη στιγμή που τα τυριά της θα φτάσουν στην Αθήνα και τα υπόλοιπα αστικά κέντρα.
