Συνεχίζουμε τη γνωριμία μας με τις ελληνικές φυλές προβάτων και, μετά τα νησιώτικα, πάμε στα…στεριανά που είναι και αυτά με τα πιο εξωτικά ονόματα.
Πόση εντύπωση θα σας έκανε αν ακούγατε ότι ένα πρόβατο ανήκει στη φυλή….Κατσικά ή στην Κοκοβίτικη; Αν σας φαίνεται περίεργο, πού να μάθετε και τα υπόλοιπα! Ξεκινάμε λοιπόν από τη Θράκη και συνεχίζουμε προς Δυσμάς, πριν κατέβουμε στον Νότο!
Η φυλή της Θράκης αποτελείται από μικρόσωμα ζώα, με διάπλαση προσαρμοσμένη στις δύσκολες αναρριχήσεις που πραγματοποιούν στα βουνά της Θράκης, όπου και βοσκούν. Κάθε προβατίνα της θρακιώτικης φυλής παράγει περίπου 50 κιλά γάλα. Εξίσου μικρή παραγωγή έχουν και οι προβατίνες της Σαρακατσάνικης φυλής, του νομού Ροδόπης.
Συνεχίζοντας προς την Μακεδονία, συναντάμε πρώτα τη φυλή των Σερρών, που εκτρέφεται στην ομώνυμη πεδιάδα. Πρόκειται για μεγαλόσωμα πρόβατα που παράγουν μέχρι και 110 κιλά γάλακτος σε 165 μέρες, με λιποπεριεκτικότητα 7,5%.
Ακολουθεί αυτή της Φλώρινας ή Πελαγονίας, η οποία έχει κοινά γνωρίσματα με τις «νησιώτικες» φυλές της Κύμης και της Σκοπέλου, με μεσαία έως μεγάλα πρόβατα. Λέγεται ότι κατάγεται από τη φυλή της Χαλκιδικής που έχει όμως εξαφανιστεί.
Δίπλα από την Φλώρινα, έχουμε τη φυλή της Κοζάνης, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι αυτά τα πρόβατα τα συναντάμε μόνο στην συγκεκριμένη περιοχή. Για την ακρίβεια, έτσι ονομάζονται τα ορεινά πρόβατα που δεν ανήκουν σε μια συγκεκριμένη φυλή, αλλά έχουν γονίδια από φυλές που τείνουν προς εξαφάνιση όπως η Σαρακατσάνικη, η Αρβανιτοβλάχικη, η Γραμμουστιανή κ.α. Κατά τους χειμερινούς μήνες, μεταφέρονται σε πιο πεδινές περιοχές, η διατροφή τους στηρίζεται στις βοσκές, και η μέση παραγωγή γάλακτος είναι 80 με 100 κιλά.
Στην Ήπειρο έχουμε τρεις κυρίως φυλές: Τη φυλή Κατσικά, που προέρχεται από διασταυρώσεις ορεινών προβάτων Ηπείρου με το καραμάνικο πεδινό πρόβατο, που έχει καταγωγή από την Τουρκία. Οι αποδόσεις της φυλής είναι σχετικά καλές, με 140-180 μέρες γαλακτοπαραγωγής και 90-170 κιλά γάλακτος ως αποτέλεσμα. Τα πρόβατα που ανήκουν στη φυλή Ορεινό Ηπείρου, θεωρούνται βελτίωση του γνήσιου Βλάχικου προβάτου. Είναι μικρόσωμα, ανθεκτικά και λιτοδίαιτα ζώα, με παραγωγή 80 κιλά γάλα με περιεκτικότητα λίπους 7,6%.
Τέλος, βλέπουμε και τη φυλή Φριζάρτα, από την Άρτα. Όπως φαίνεται και από το όνομά της, η φυλή προέρχεται από διασταύρωση προβάτων από την Άρτα με κριούς της φυλής Ανατολικής Φρισλανδίας. Πρόκειται για πρόβατα προσαρμοσμένα σε πεδινές περιοχές με υγρό κλίμα, αλλά απαιτούν καλές συνθήκες διατροφής και πολλή περιποίηση. Η παραγωγή τους σε γάλα είναι μεγάλη, με την εμπορεύσιμη ποσότητα να φτάνει μέχρι και τα 350 κιλά γάλακτος, και με τη λιποπεριεκτικότητα να είναι στο 5,5 με 6,8%.
Περνώντας στη Θεσσαλία, έχουμε τη Καλαρρύτικη φυλή προβάτου, που μετακινείται ανά εποχή, το καλοκαίρι στα Τζουμέρκα και τον χειμώνα σε πιο πεδινές περιοχές. Μικρόσωμα ζώα με παραγωγή γάλακτος που φτάνει μέχρι και τα 100 κιλά. Αντίστοιχα μικρόσωμα είναι και τα πρόβατα της φυλής του Πηλίου, που εκτρέφονται στον νομό Μαγνησίας και παράγουν μέχρι 120 κιλά γάλακτος σε περίοδο 120 ημερών. Στο δυτικό κυρίως τμήμα της Θεσσαλίας…βόσκει η Καραγκούνικη φυλή, που σε 165 μέρες παραγωγής μπορεί να δώσει μέχρι και 190 κιλά γάλακτος με περιεκτικότητα 7,4% σε λίπος.
Η Στερεά Ελλάδα έχει να μας δείξει μόνο μία φυλή, αυτή του Αγρινίου, που μάλιστα τείνει να εξαφανιστεί λόγω της εισβολής άλλων φυλών όπως αυτής της Φριζάρτας και του Καραγκούνικου. Πρόκειται για μεγαλόσωμα πρόβατα, με παραγωγή γάλακτος στα 150-160 κιλά σε περίοδο 180-200 ημερών.
Καταλήγοντας τη βόλτα μας στην Πελοπόννησο, βρίσκουμε τα πρόβατα Άργους, που πλέον εκτρέφονται σε περιορισμένο αριθμό. Θεωρούνται και αυτά μεγαλόσωμα, με μέση ετήσια παραγωγή γάλακτος στα 150 κιλά, μέσα σε διάστημα 150-180 ημερών. Στην κεντρική, ορεινή περιοχή της Πελοποννήσου εκτρέφονται και τα Κοκοβίτικα πρόβατα, που «χρωστούν» το όνομά τους στο χωριό Κόκοβα του νομού Αχαΐας, ενώ κάποιος μπορεί να τα συναντήσει και με το όνομα Ακοβίτικα, από το χωριό Άκοβα του νομού Αρκαδίας. Μικρόσωμα ζώα, με μικρή παραγωγή, που έχουν όμως ιδιαίτερες αντοχές σε δύσκολες συνθήκες διαβίωσης. Το γάλα τους, που φτάνει τα 60 κιλά, χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή φέτας.
Και κάπως έτσι τελειώνει η γνωριμία μας με τις 25 φυλές προβάτων της χώρας. Στεριανά ή νησιώτικα, δεν έχει σημασία, είναι όλα ξεχωριστά!
