Με υψηλή γευστική ένταση, δυνατό άρωμα και διάφορες υφές – από κρεμώδες μέχρι σκληρό- το κατσικίσιο τυρί, θεωρείται μεζές εκλεκτός για όλους τους τυρολάτρεις παγκοσμίως.
Παρότι φτιάχνεται με διαδικασία παρόμοια με εκείνη του τυριού που παρασκευάζεται από αγελαδινό γάλα, το κατσικίσιο διαφέρει σε θρεπτική αξία ενώ έχει ένα ακόμη συγκριτικό πλεονέκτημα: περιέχει λιγότερη λακτόζη και μπορεί να καταναλωθεί άφοβα και από εκείνους που παρουσιάζουν δυσανεξία στα γαλακτοκομικά προϊόντα ή ακόμη και στο γάλα σόγιας. Επιπλέον, περιέχει μικρότερα σφαιρίδια λίπους σε σχέση με τα τυριά από αγελαδινό γάλα, γεγονός που το καθιστά τυρί κατάλληλο και για όσους προσέχουν και την διατροφή τους.
Στο τραπέζι των Ελλήνων, το κατσικίσιο γάλα και τυρί μετρούν … αιώνες παρουσίας. Σχετικές αναφορές στον «αίγιον τυρόν» έχουν καταγραφεί στα ομηρικά έπη και σε κείμενα του Αριστοτέλη και του Διοσκουρίδη στους οποίους αποδίδεται η διάδοση των συνταγών για την παρασκευή τυριού.
Εξάλλου, είναι πασίγνωστη από την ελληνική μυθολογία η ιστορία Δία που, κυνηγημένος από τον πατέρα του, επέζησε χάρη στο γάλα της κατσίκας Αμάλθειας.
Καλή πηγή βασικών θρεπτικών συστατικών, το κατσικίσιο τυρί συμβάλλει στην καλή υγεία και ανάπτυξη του οργανισμού αφού έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο και σημαντικά ποσά βιταμίνης D, η οποία ακόμη και σε μια χώρα ηλιόλουστη όπως η δική μας, λείπει από τον ανθρώπινο οργανισμό. Η συγκεκριμένη βιταμίνη εκτός των άλλων λειτουργιών της, συμβάλλει στη βέλτιστη απορρόφηση του ασβεστίου. Το κατσικίσιο γάλα και τυρί περιέχει ακόμη όλες τις καλές βιταμίνες του λεγόμενου συμπλέγματος Β, όπως η βιοτίνη, το παντοθενικό οξύ και η ριβοφλαβίνη. Οι βιταμίνες αυτές ενισχύουν το κεντρικό νευρικό σύστημα και εμπλουτίζουν τα αποθέματα ενέργειας του οργανισμού.
Υδατάνθρακες, μέταλλα, πρωτεΐνες υψηλής αξίας και ιχνοστοιχεία σε ικανά, για τις ημερήσιες ανάγκες, ποσοστά συμπληρώνουν το διατροφικό προφίλ του κατσικίσιου τυριού. Θεωρείται ιδανικό για όλους και ακόμη περισσότερο για όσους έχουν αυξημένες ανάγκες σε ασβέστιο και πρωτεΐνες, όπως τα παιδιά, οι έφηβοι, οι ηλικιωμένοι και ιδίως οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
Επιπλέον, το κατσικίσιο τυρί είναι πλούσιο σε κάλιο που βοηθά στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και προστατεύει από καρδιαγγειακά νοσήματα όπως η στεφανιαία νόσος.
Σε σχέση με τα τυριά που παρασκευάζονται από πρόβειο ή αγελαδινό γάλα, το κατσικίσιο είναι πιο εύπεπτο και καλύτερα ανεκτό από τα ευαίσθητα πεπτικά συστήματα, διότι περιέχει μικρότερου μεγέθους μόρια λίπους και πιο εύπεπτες καζεΐνες.
Το ανοιξιάτικο κατσικίσιο γάλα (από Μάρτιο έως Ιούνιο) είναι πλούσιο σε αρώματα και έχει γεύση πιο ντελικάτη, αφού λόγω καλοκαιρίας τα ζώα βόσκουν ελεύθερα στη φύση και τρέφονται κυρίως με χλωρές τροφές. Τα λευκό, φρέσκο κατσικίσιο τυρί, που καταναλώνεται χωρίς να ωριμάσει, έχει συνήθως λιπαρά που δεν ξεπερνούν το 20% και θεωρείται «ελαφρύ».
Το κατσικίσιο τυρί μπορεί να καταναλωθεί σκέτο, με συνοδεία ψωμιού ή σαν τοστ με την προσθήκη κάποιου αλλαντικού ενώ συνοδεύει ιδανικά τις πράσινες σαλάτες. Διατροφολόγοι συστήνουν το κρεμώδες κατσικίσιο τυρί ως ένα υγιεινό υποκατάστατο της μαγιονέζας στα σπιτικά σάντουιτς. Ταιριάζει επίσης σε τάρτες ανοιξιάτικες, με σπαράγγια και φρέσκο δυόσμο, όπως επίσης και με φρέσκα φρούτα και μέλι.
Το ξέρατε ότι:
• To κατσικίσιο τυρί αποτελεί μια από τις σημαντικότερες πηγές ασβεστίου για τον οργανισμό, παρέχοντας περίπου 300 mg ανά 100 γραμμάρια. Η ποσότητα αυτή καλύπτει το 1/3 των ημερήσιων αναγκών ενός ενήλικα.
• Η κατανάλωση 100 γραμμαρίων κατσικίσιου τυριού την ημέρα καλύπτει περίπου το 78 % των ημερησίων αναγκών του οργανισμού σε ριβοφλαβίνη.
• 4 γραμμάρια κατσικίσιο τυρί έχουν 4 γραμμάρια πρωτεΐνης, 65 mg νατρίου και 5 γραμμάρια λίπους, βιταμίνες A,D,K και ανόργανα συστατικά, όπως θειαμίνη και νιασίνη.
• Τα 30 γραμμάρια κατσικίσιου τυριού αποδίδουν 68 θερμίδες.
Συνταγές
Πίτσα με πιπεριά και κατσικίσιο τυρί
• Ζεσταίνετε 2 κουταλιές ελαιόλαδο σε ένα μεγάλο σκεύος. Προσθέτετε 4 πιπεριές (κόκκινες και κίτρινες) κομμένες, 1 μέτριο κρεμμύδι και 1 σκελίδα σκόρδο ψιλοκομμένα και 2 κουταλάκια δεντρολίβανο. Μαγειρεύετε, ανακατεύοντας για 2-3΄. Σκεπάζετε το σκεύος και αφήνετε τα υλικά να ψηθούν για 15-20΄ μέχρι να μαλακώσουν.
• Προθερμαίνετε το φούρνο στους 220° C. Βάζετε 4 αραβικές πίτες ολικής άλεσης σε 2 λαδόκολλες και απλώνετε από πάνω 1 κουταλιά φρέσκια σάλτσα ντομάτας.
• Μοιράζετε πάνω από τις αραβικές πίτες το μείγμα με τις πιπεριές, μερικές φέτες παντζάρι και λίγη ρόκα.
• Κόβετε μερικά κομμάτια κατσικίσιο τυρί και τα βάζετε στο κέντρο κάθε πίτσας. Έπειτα, τρίβετε από πάνω λίγο φρέσκο πιπέρι.
• Ψήνετε για 5΄, μέχρι το τυρί να αρχίσει να λιώνει. Σερβίρετε τις πίτσες σε πιάτα και τις ραντίζετε με λίγο ελαιόλαδο.
«Βίδες» με βασιλικό και κατσικίσιο τυρί
• Βράστε ½ κιλό ζυμαρικά βίδες ολικής άλεσης σύμφωνα με τις οδηγίες στη συσκευασία. Στραγγίξετε τα και βάλτε τα στην κατσαρόλα.
• Σε ένα μπλέντερ, ρίξτε 2 κούπες φύλλα βασιλικού μαζί με ½ κούπα λάδι και ανακατέψτε μέχρι να γίνουν πουρές.
• Ρίξτε τον πουρέ και ¼ τριμμένο κατσικίσιο τυρί στην κατσαρόλα με τα ζυμαρικά και ανακατέψτε.
• Σερβίρετε με μερικά φύλλα βασιλικού από πάνω και ρίξτε όσο αλατοπίπερο χρειάζεται.
